Czym jest praca w szczególnych warunkach? Wiele branż sektora przemysłowego i nie tylko, zatrudnia pracowników, którzy narażają się na działanie szkodliwych czynników lub obarczeni są dużą odpowiedzialnością. Obciążenie psychiczne przyczynia się do konieczności odejścia z pracy, mimo że pracownik nie osiągnął powszechnego wieku emerytalnego. Przechodzi wtedy na wcześniejszą emeryturę. Pracy w szczególnych warunkach nie utożsamiamy z pracą w warunkach szkodliwych. Praca w szczególnych warunkach do wykonywania obowiązków zawodowych w warunkach, które mogą powodować ryzyko trwałego uszczerbku na zdrowiu, mimo zapewnienia środków ochronnych. Tego typu pracę wykonują osoby, które pracują pod ziemią, na wodzie lub pod wodą. Pracą w warunkach szczególnych jest także praca w warunkach zimnego lub gorącego mikroklimatu. Warunkami szczególnymi są także warunki podwyższonego ciśnienia atmosferycznego czy praca w niezmienionej pozycji. Mówimy tu o warunkach, które powodują znaczną szkodliwość dla zdrowia i znaczną uciążliwość. Takie warunki pracy Dają prawo do wcześniejszej emerytury lub rekompensaty. Jednakże nie każdy może skorzystać z prawa do emerytury przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Stanowiska pracy w szczególnych warunkach
Pełny wykaz stanowisk pracy, uznanych za pracę w szczególnych warunkach, znajdziemy w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku. Rozporządzenie mówi też o emeryturach oraz wzroście emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników w szczególnych warunkach
Za pracę w szczególnych warunkach uznaje się między innymi w:
– górnictwie
– energetyce
– w hutnictwie i przemyśle metalowym
– chemii
– budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych
– leśnictwie, w przemyśle drzewnym i papierniczym
– przemyślę lekkim
– w transporcie i łączności
– gospodarce Komunalnej
– rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym
– przemyśle poligraficznym
– w służbie zdrowia i opiece społecznej
– w zespołach formujących szkło.
Kto wykonuje prace o szczególnym charakterze?
Praca w szczególnym charakterze to praca, która wymaga szczególnej odpowiedzialności i szczególnej sprawności psychofizycznej. Taką pracę wykonują między innymi dziennikarze oraz soliści czy wokaliści, a także muzycy instrumentów dętych. Pracę o szczególną charakterze wykonują także tancerze, akrobaci, gimnastycy i kaskaderzy. Mówimy tutaj także, o pracownikach kontroli państwowej i Administracji Celnej czy nauczycielach. Są to także żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu czy Służby Kontrwywiadu oraz Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu czy Służby Cywilnej. Pracownikami o szczególnym charakterze są także pracownicy Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej. Mówimy tutaj także o pracownikach jednostek ochrony przeciwpożarowej.
Przeczytaj również: Upały a obowiązki pracodawcy
Jeśli nie chcesz marnować czasu stojąc w korkach, by dojechać do biura poszukaj innego rozwiązania. Polecam zatem nasz wirtualne biura we Wrocławiu, Poznaniu i Krakowie, zredukujesz koszty administracji i wynajmu.
Szczególne warunki a emerytura
Osoby pracujące w szczególnych warunkach nie muszą czekać do wieku emerytalnego czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Mogą ubiegać się po przejście na wcześniejszą emeryturę, tak zwaną pomostową. Nie jest to jednak obowiązkowe. Decyduje o tym pracownik.
Należy udokumentować liczbę przepracowanych lat. Warto pamiętać, że do czasu pracy w szczególnych warunkach lub poszczególnym charakterze nie zalicza się urlopu wypoczynkowego, bezpłatnego, szkoleniowego, także okresu służby wojskowej.
Przeczytaj też: Jak uzyskać dofinansowanie na okulary ?
Kiedy należy nam się rekompensata?
Rekompensaty za pracę w szczególnych warunkach weszły w życie stosunkowo niedawno, bo ustawał z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych. O rekompensatę można ubiegać się jeśli przysługuje prawo do emerytury pomostowej. Prawo do rekompensaty mają osoby urodzone po 1948 roku, które przed pierwszym stycznia 2009 roku wykonywała prace w szczególnych warunkach lub poszczególnym charakterze przez okres co najmniej 15 lat.
Rekompensata to dodatek finansowy doliczany doświadczenia za pracę. Zatem nie jest to osobne świadczenie. Uzależniona jest między innymi od długości okresu składkowych i nieskładkowych, stażu pracy w szczególnych warunkach. Znaczenie ma też wiek ubezpieczonego. Rekompensata podlega corocznej waloryzacji.