Jeśli prowadzisz działalność rolniczą, powinieneś doskonale znać grunt w swoim gospodarstwie. Dlaczego? Od niej zależy wysokość oraz jakość plonów! Właściwości chemiczne, biologiczne, fizyczne gleby dostarczają roślinom składników mineralnych. Z tego powodu zarówno jakość jak i ilość gleb decyduje o wysokości produkcji roślinnej i zwierzęcej.
Gleboznawcza klasyfikacja gruntów w całej Polsce rozpoczęła się w latach pięćdziesiątych XX wieku. Jest podstawowym źródłem danych o glebach. Ponadto za jej przeprowadzenie odpowiedzialni są starostowie, a wyniki gromadzone są w ewidencji gruntów i budynków (EGiB). Do ustalania jakości gruntu, jak i wysokości podatku gruntowego służą klasy bonitacyjne. Bonitacja polega na ocenie jakości gleb i ich podziale na klasy. Jednakże jest ona przeprowadzana wyłącznie na gruntach rolnych lub leśnych, jednolicie dla całego kraju w oparciu o urzędową tabelę klas gruntów oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2012 roku w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów. Na gruntach ornych bierze się pod uwagę: położenie w terenie, budowę profilu glebowego, barwę, strukturę, skład granulometryczny, stosunki wodne oraz odczyn gleby. Wyróżnia się 9 klas: I, II, IIIa, IIIb, IVa, IVb, V, VI oraz VIRz.
Jeśli zależy Ci na obfitych plonach, bardzo ważne jest poznawanie właściwości gleb oraz zrozumienie procesów, które w nich zachodzą. Ponadto pozyskiwanie i przetwarzanie informacji o glebie w celu zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich czy produkcji rolnej. Przeczytaj niniejszy artykuł, aby dowiedzieć się więcej.
Przeczytaj również: Rentowność hodowli warchlaków – wrzesień 2022
Poznań – Wirtualne Biuro Poznań
Poznań – Wirtualne Biuro Poznań
Kraków – Wirtualne Biuro Kraków
Wrocław – Wirtualne Biuro Wrocław
Bonitacja gleby – podział
W jaki sposób ocenia się klasę gruntu? Podstawą do określenia przynależności gruntu do konkretnej klasy są badania terenowe. Podczas takich badań klasyfikator dokonuje oceny wartości produkcyjnej gruntu na podstawie opisu profilu glebowego. Bierze on pod uwagę wiele czynników, m. in.:
- skład granulometryczny (tzw. uziarnienie) w poszczególnych poziomach genetycznych,
- stosunki wodne,
- położenie względem rzeźby terenu.
Kryteria, które bierze się pod uwagę zaliczając glebę do odpowiedniego typu, rodzaju i gatunku są gospodarczo-przyrodnicze.
Podział gruntów
Podział gruntów na klasy przedstawia się następująco:
- I klasa – gleby orne najlepsze. Są one zasobne w składniki pokarmowe. Dodatkowo nie zaskorupiają się, posiadają głęboką warstwę próchniczą. Ponadto są łatwe do uprawy i nie wymagają melioracji. Występują na równinach i łagodnych pochyłach.
- II klasa – gleby orne bardzo dobre. Posiadają właściwości podobne do klasy I. Jednakże mają nieco gorsze właściwości wodno-powietrzne (mniej przepuszczalne i przewiewne). Dodatkowo znajdują się w gorszych warunkach terenowych.
- IIIa i b klasa – gleby orne dobre. Mają gorsze właściwości fizyczne i chemiczne od gleb kl. I i II. Ponadto wykazują poziom wód gruntowych o dużych wahaniach, zależnie od opadów atmosferycznych. Wielkość plonów znacznie waha się w zależności od kultury gleby, uprawy i nawożenia. Jednakże gleby klasy IIIb różnią się od IIIa znacznie gorszymi stosunkami wodnymi (okresowo mogą być za suche lub okresowo za mokre), i w pewnym stopniu uważane są za wadliwe.
- IV a i b klasa – gleby orne średnie. Zwykle o gorszych warunkach fizjograficznych, podatne na erozje wodne, dające niskie plony. Dodatkowo wymagają dużych umiejętności uchwycenia optymalnego terminu wykonania zabiegów uprawowych. Ponadto podczas upałów zsychają się, tworząc głębokie pęknięcia. Zwykle poziom wód gruntowych jest za wysoki i gleby tej klasy wymagają melioracji.
- V klasa – gleby orne słabe. Ubogie w substancje organiczne, mało żyzne, słabo urodzajne. Dodatkowo są to gleby kamieniste lub piaszczyste o niskim poziomie próchnicy.
- VI klasa – gleby orne najsłabsze. Mocno wadliwe. Należą do nich gleby za suche i za luźne oraz bardzo płytkie lub płytkie, silnie zakamienione i w związku z tym trudne do uprawy oraz za mokre, o stale wysokim poziomie wód gruntowych.
- VI Rz klasa – gleby pod zalesienia. Są to gleby bardzo ubogie, mocno suche. Ponadto nie są one przydatne do uprawy polowej, a nadają się do zalesienia.